Συνηθίζω να λέω ότι τα μνημεία έχουν αξία όσο είναι ζωντανά. Και είναι ζωντανά μόνο όταν τα γνωρίζουμε, τα σεβόμαστε και τα έχουμε ενταγμένα στην ζωή μας.
Με την σκέψη αυτή ως κεντρική ιδέα θα πραγματοποιηθεί και η έκθεση αρχειακού και φωτογραφικού υλικού υπό τον τίτλο "Μὲ τοὺς κανόνας τῆς τέχνης..." με θέμα την ιστορία του ενοριακού ναού του χωριού μας, ο οποίος συμπληρώνει φέτος 150 έτη ενοριακής ζωής. Ο τίτλος της έκθεσης είναι μια φράση από το συμβόλαιο 45855/27.11.1889 του συμβολαιογράφου Πύργου Θεμ. Κορομάντζου, με το οποίο οι κάτοικοι του χωριού αναθέτουν στον αγιογράφο Θεόκλητο Τσαλπατούρο να επιχρυσώσει το τέμπλο και την οροφή του ναού και να κατασκευάσει τις 24 εικόνες των προφητών. Η φράση αυτή επιλέχθηκε για να δηλώσει ότι για την κατασκευή του ναού ελήφθησαν υπόψη από τους εργοδότες οι καλλιτεχνικές τάσεις της εποχής και δαπανήθηκαν για τον σκοπό αυτό εξαιρετικά υψηλά ποσά, προκειμένου να επιτευχθεί το αρτιότερο καλλιτεχνικό αποτέλεσμα. Δεν είναι, άλλωστε, τυχαία η αναφορά στην καλλιτεχνική ιδιαιτερότητα του μνημείου και στην επίσημη πράξη αρχαιολογικού χαρακτηρισμού του από το Υπουργείο Πολιτισμού (βλ. το άρθρο "Η επίσημη πράξη χαρακτηρισμού του ναού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου ως μνημείου χρήζοντος ειδικής κρατικής προστασίας".
Η έκθεση θα πραγματοποιηθεί υπό την αιγίδα των Γ.Α.Κ. Ηλείας. Η υπηρεσία αυτή αποτελεί το σπουδαιότερο εφόδιο των ερευνητών για την μελέτη της τοπικής ιστορίας, αφού στις εκατοντάδες χιλιάδες έγγραφα που έχει συγκεντρώσει κρύβονται μυστικά, τα οποία δεν μπορούμε με κανέναν άλλον τρόπο να ανακαλύψουμε, παρά ξεφυλλίζοντας τις συμβολαιογραφικές, εκπαιδευτικές, διοικητικές κλπ. συλλογές. Η συνεργασία αυτή δείχνει δε ότι οι δημόσιες υπηρεσίες μπορούν και πρέπει να λειτουργούν σε συνεργασία με την κοινωνία και όχι αποκομμένες από αυτήν.
Το υλικό της έκθεσης θα παρουσιαστεί σε πέντε θεματικές ενότητες, με σκοπό να καλυφθούν όλες οι πλευρές της ιστορίας του μνημείου: η ιστορία του κτίσματος, τα χαρακτηριστικά της τέχνης που διασώζει, αλλά και οι ιστορίες των ανθρώπων που συνδέθηκαν με αυτό. Πιο αναλυτικά, οι ενότητες θα περιλαμβάνουν τα εξής:
Μέρος Α΄: Η ιστορία του ναού μέσα από τα έγγραφα. Παρουσιάζονται ακριβή αντίγραφα εγγράφων. Πρόκειται για τα συμβόλαια οικοδόμησης του ναού (1866), κατασκευής της πρώτης στέγης του (1868), κατασκευής του ξυλόγλυπτου τέμπλου και της ουρανίας (1875), επιχρύσωσης του τέμπλου και της ουρανίας και ιστόρησης των εικόνων των είκοσι τεσσάρων προφητών (1889), καθώς και για την απόφαση αρχαιολογικού χαρακτηρισμού από το Υπουργείο Πολιτισμού(1997).
Μέρος Β΄: Ο ξυλογλύπτης Απόστολος Δ. Μαραγκός. Παρουσιάζονται φωτογραφίες των επιστέψεων των πέντε γνωστών έργων του, που βασίζονται στο μεταβυζαντινό μοτίβο των δρακόντων.
Μέρος Γ΄: Ο αγιογράφος Θεόκλητος μοναχός Τσαλπατούρος. Παρουσιάζονται φωτογραφίες των 26 γνωστών ενυπόγραφων έργων του από ναούς της μητροπόλεως Ηλείας.
Μέρος Δ΄: Οι ιερείς της ενορίας Ηράκλειας. Παρουσιάζεται ο πλήρης κατάλογος των ιερέων της ενορίας από τα τέλη του 18ου αι. και εξής, οι πηγές για την κατάρτιση του καταλόγου αυτού, αλλά και στοιχεία για κάθε ιερέα ξεχωριστά – υπογραφές για τους παλαιότερους, υπογραφές και φωτογραφίες για του νεώτερους.
Μέρος Ε΄: Ο ναός ως κέντρο της κοινωνικής ζωής. Παρουσιάζεται σπάνιο φωτογραφικό υλικό από ανθρώπους που συνδέθηκαν με το μνημείο, αλλά και από γάμους, βαπτίσεις και άλλες εκδηλώσεις που έλαβαν χώρο στον ναό. Η ενότητα στοχεύει αφενός στο να καταστήσει σαφές ότι το μνημείο ήταν και παραμένει ζωντανό κέντρο της κοινότητας και αφετέρου να παρουσιάσει τις αλλαγές του στον χρόνο.
Οι ευχές όλων είναι όχι μόνο η εκδήλωση να στεφθεί με επιτυχία, αλλά κυρίως να αποτελέσει το έναυσμα για να δοθεί στο μνημείο η προσοχή που το αξίζει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου